Po co malarze sięgają po pastele suche?

Jako że w ostatnim czasie postanowiłem nieco poeksperymentować, sięgnąłem po suche pastele. Absolutnie nie zamierzam żegnać się z farbami olejnymi, jednak — jak to w życiu artysty bywa — czasami potrzeba nowych wyzwań i odmiany. Pomyślałem, że dość interesującym tematem jest to, jakie są powody sięgania przez malarzy i rysowników po to konkretne medium. Oczywiście nie mogę mówić w imieniu wszystkich, dlatego też opowiem o tym ze swojej perspektywy. 

Pastele suche — zalety

Może zacznę od tego, czym w zasadzie są suche pastele. Otóż mają one formę kolorowych patyczków skonstruowanych z pigmentu, wypełniacza oraz spoiwa. Zdecydowanie mają one naprawdę wiele zalet, którymi przyciągają do siebie wszelkiej maści artystów. Za najważniejsze z nich uważam kwestie takie jak:

1. Intensywność barw. Pastele suche pozwalają na uzyskanie zarówno jasnych, bardzo nasyconych kolorów, jak i tych ciemnych o silnej pigmentach. Dzięki temu można stworzyć niesamowite wrażenie światła i głębi;
2. Łatwość w użyciu. To konkretne medium jest bardzo proste w użytkowaniu, ponieważ nie wymaga ono korzystania z żadnych narzędzi malarskich ani rozpuszczalników. Artysta może nakładać pastele suche bezpośrednio na papier lub płótno, a same kolory można mieszać na ich powierzchni;
3. Szybkość pracy — pastele pozwalają na ekspresowe tworzenie dzieł sztuki, ze względu na to, że artysta może korzystać z nich w bardzo swobodny sposób i nie musi oczekiwać na wyschnięcie fakt po zakończeniu działań;
4. Nietuzinkowy efekt — pastele suche dają rezultat w postaci matowej, aksamitnej powierzchni, który dla wielu twórców jest więcej niż satysfakcjonujący.

Malarze sięgnęli po pastele suche, ponieważ pozwalały im one na osiągnięcie nowych efektów artystycznych oraz pozwalały na szybsze i bardziej intuicyjne tworzenie dzieł sztuki. Technika ta była szczególnie popularna w XIX wieku w Europie, gdzie artystom zależało na podkreślaniu światła i kolorytu w swoich pracach.

W jakich stylach można malować pastelami suchymi?

Sprawa wygląda tak, że pastele suche są niesamowicie uniwersalnym medium. Oznacza to, że można z nich korzystać, niezależnie od tego, w jakim stylu czy technice malarskiej porusza się dany artysta. Niemniej tego, zwykle są to:

1. Impresjonizm — pastele suche są często używane w impresjonistycznych malowidłach, ponieważ umożliwiają uzyskanie jasnych, soczystych kolorów i efektów świetlnych;
2. Realizm — ze względu na to, że pozwalają na uzyskanie szczegółowych, realistycznych malowideł, które wyglądają niemal jak fotografie;
3. Portret — pastele suche są często stosowane do tworzenia portretów, bo możliwe dzięki nim jest ukazanie delikatnych odcieni skóry i naturalnych cieni.
4. Pejzaż — pastele suche są idealnym medium do malowania pejzaży, dzięki nim można uwydatnić między innymi intensywność barw i efektów świetlnych, co jest szczególnie ważne w malowidłach krajobrazowych;
5. Abstrakcjonizm — pasteli suchych używa się również sztuce abstrakcyjnej. Jest tak przez wzgląd na fakt, iż pozwalają na uzyskanie nasyconych kolorów i niezwykłych tekstur.

Chyba największą zaletą pasteli suchych jest to, że da się je stosować w różnych stylach i technikach, dzięki czemu można dopasować całość do indywidualnych preferencji artysty i efektu, który chce on osiągnąć.

Pastele suche: wady

podobnie jak wszystkie inne techniki malarskie, również pastele suche mają swoje wady. Nie mógłbym o nich nie wspomnieć! Moim zdaniem najważniejsze z nich to:

1. Kruchość, która może prowadzić do utraty pigmentu lub brudzenia innych prac;
   
2. Spora trudność w naprawie — chodzi o to, że jeśli pastel ulegnie uszkodzeniu lub użyje się niewłaściwego barwnika, poprawienie konsekwencji nie jest zbyt łatwe, a czasami bywa wręcz niemożliwe;
   
3. Podczas pracy pastelami suchymi produkuje się dużo pyłu. Może być on szkodliwy dla zdrowia, szczególnie w przypadku osób cierpiących na astmę lub inne schorzenia układu oddechowego;
   
4. Problemy związane z przechowaniem. Pastele łatwo ulegają uszkodzeniom, co może okazać się kłopotem podczas np. transportu z jednego miejsca w drugie;
   
5. Pastele suche wymagają specjalnego papieru, który ma odpowiednią fakturę i gładkość, aby pigment mógł się dobrze przyczepić i uzyskać odpowiedni efekt.

Wszystkie te wady należy wziąć pod uwagę przy wyborze pasteli suchej jako medium. Jednak mimo tych wad, wciąż pozostają one popularnym rozwiązaniem wśród artystów ze względu na swoje unikalne właściwości i efekty, które można uzyskać.