Sztuka starożytna — freski, które warto znać!

W starożytności powstało wiele niezwykłych dzieł sztuki, które zachwycały nie tylko sobie współczesnych, ale również obecnie są uznawane za naprawdę znakomite. Nie ulega wątpliwości, iż ich piękna forma jest naszpikowana symboliką. Warto mieć świadomość, że starożytne rzeźby i freski wielokrotnie inspirowały malarzy żyjących na przestrzeni kolejnych stuleci, co przyniosło efekt w postaci kolejnych arcydzieł. W tym artykule przedstawię kilka starożytnych prac, oczywiście moich ulubionych!

Malarstwo minojskie — sztuka starożytna w cudnej odsłonie

Sztuka minojska, zwana także kreteńska, rozwijała się na Krecie od około 3000 do 1100 roku przed naszą erą. Nazwa jej pochodzi od Minojów, czyli ludu mieszkającego w tej części świata we wspomnianym okresie. To konkretne malarstwo starożytne charakteryzuje się przede wszystkim jasną kolorystyką, mistycyzmem oraz dużą liczbą symboli w dziełach. Ponadto raczej niczyjej uwadze nie umknie fakt, iż innymi powtarzalnymi motywami są krzywe i faliste linie. 

Warto zauważyć, iż w sztuce minojskiej artyści skupiali się głównie na przedstawieniach zwierząt, roślin, ludzi oraz rozmaitych scenek rodzajowych. Nie mniej tego pojawiały się również treści około religijne, np. bogów lub rzeczy dotyczących kultu płodności. 

Malarstwo minojskie zaczęło cieszyć się potężną popularnością wskutek odkrycia w 1900 roku pałacu króla Minosa, w Knossos na Krecie. Wówczas oczy całego świata patrzyły na wspaniałe freski i inne malowidła, które zachowały się do naszych czasów w doskonałym stanie. Omawiany rodzaj malarstwa bez cienia wątpliwości miał ogromny wpływ na najróżniejsze formy sztuk greckiej oraz rzymskiej. 

Freski pompejańskie — co to jest?

W ruinach Pompejów odkryto liczne freski, które pochodzą z I wieku naszej ery. Jest to prawdziwe, różnorodne bogactwo sztuki starożytnego Rzymu. Jednymi z najsłynniejszych malowideł są w tym przypadku: Boski trójkąt, Kapłanka Isis oraz Jaskinia Psyche.

Pompejańskie freski to dekoracje w formie malarstwa. Zostały one uwiecznione na ścianach budynków w starożytnym mieście Pompeje, które niestety uległo zniszczeniu wskutek erupcji Wezuwiusza, co miało miejsce w 79 roku naszej ery. Freski wykonano techniką nanoszenia farby na mokry tynk. Wybrano taką metodę przez wzgląd, że charakteryzuje się ona dużą trwałością. Jakie motywy są widoczne na tych obrazach? Są to głównie sceny mitologiczne, ale także krajobrazy, architektura, kwiaty, zwierzęta oraz ludzie. 

Freski umieszczano zarówno w domach prywatnych, jak i przestrzeniach publicznych. Takie zastosowanie jednoznacznie wskazuje na to, iż pełniły one funkcję dekoracyjną i estetyczną. Warto pamiętać, że freski z Pompejów stanowią niezwykle cenne źródło informacji o codzienności starożytnych Rzymian, a taką są świadectwem tego, jak bardzo sztuka ta wpłynęła na artyzm w Europie, jaki rozwijał się przez kolejne wieki. 

Sztuka starożytna — a jak było w Egipcie?

Malarstwo starożytnego Egiptu z całą pewnością można nazwać niezwykłą dziedziną sztuki. Rozwijało się ono na przestrzeni wieków, a jego najbardziej charakterystyczne cechy oraz styl miały silny wpływ na rozwijanie się artystów żyjących w późniejszych latach. Zresztą, proces ten trwa do dziś!

Najwcześniejsze malowidła powstałe w starożytnym Egipcie pochodzą — uwaga — z okresu neolitu. Co przedstawiają? Głównie codzienne scenki rodzajowe, ludzi i zwierzęta, w tym również czynności takie jak łowienie ryb, czy też myślistwo. Wraz z postępującym rozwojem kultury i religii tego regionu, tamtejsza sztuka malarska zaczynała być coraz bardziej naszpikowana różnorodnymi symbolami i emanować swoim niepowtarzalnym charakterem. Przy okazji jej zadaniem było także utrwalanie rodzimych wierzeń i praktyki związanej z oddawaniem czci bogom. 

Malowidła egipskie znamy przede wszystkim z grobowców faraonów oraz innych dobrze urodzonych. Znajdujemy wśród nich podobizny bogów, a także sceny ukazujące zmartwychwstanie oraz życie po śmierci. Najważniejszymi elementami sztuki Egipcjan są kolory i proporcje, ale także to jak wystylizowane są postaci oraz obiekty. Tamtejsi artyści stosowali rygorystyczne wręcz zasady w wymienionych zakresach, nie umykały im także kwestie takie jak hierarchia wielkości. Ten ostatni zabieg miał na celu podkreślenie potęgi bóstw i — co oczywiste  — królów.

Bogactwo barw, motywów i kunszt wykonania

Malowidła ze starożytnego Egiptu to dekoracje wyróżniające się techniką wykonania. Również ich forma zasługuje na uwagę — działa te z powodzeniem można nazwać wyjątkowymi. Archeologowie odkryli je we wnętrzach różnych budynków. Pokrywały one ściany korytarzy, tworząc na nich mozaikę doskonałości złożoną nie tylko z formy wizualnej, ale również z narracji i unikalnych kompozycji. Warto wiedzieć, że ta forma sztuki rozwijała się także na papirusach, drewnie, a w późniejszych etapach historii, również na płótnie. 

W malarstwie egipskim obecne są także symbole. Niektóre z nich były i są zrozumiałe wyłącznie dla Egipcjan. Wiemy natomiast, że brali oni pod uwagę nie tylko postaci, ich wielkość i kształt, ale także kolory. One także w swój własny sposób wyrażały konkretne sytuacje i emocje. 

Sztuka starożytna jest egzotyczna i przez to wspaniała. Pogrążona nieco w aurze tajemniczości, która tylko dodaje jej uroku. Wiele tych starał dzieł dziś określamy jako najważniejsze elementy dziedzictwa kulturowego świata!