Kim był Antoon van Dyck? O mistrzu portretu i awangardy barokowej.
Antoon van Dyck był flamandzkim malarze, który tworzył w okresie baroku. To jeden z najsłynniejszych artystów w historii sztuki. Namalowane przez niego portrety są pełne elegancji i wyrafinowania. Antoon uwiecznił na nich władców, arystokratów oraz innych artystów.
Antoon van Dyck — informacje w pigułce
Van Dyck przyszedł na świat w Antwerpii w 1599 roku. Od najmłodszych lat interesował się sztuką i już w wieku 11 lat został uczniem Petera Paula Rubensa. W pracowni Rubensa Antoon van Dyck zdobył wykształcenie w zakresie — a jakże! — malarstwa portretowego, jak również religijnego i historycznego.
W 1620 roku van Dyck wyemigrował do słonecznej Italii, aby studiować tam dzieła starożytnych mistrzów. W Rzymie i Florencji zetknął się z renesansowym ideałem piękna i harmonii. Wszystko to wywarło ogromny wpływ na jego twórczość.
Następnie w roku 1627 roku van Dyck zdecydował, że powróci do Antwerpii. Tam niezwykle szybko zyskał sławę i powszechne uznanie. Wciąż malował portrety władców i innych możnych z całego świata. W 1632 roku został nadwornym malarzem króla Karola I Stuarta. W Londynie kontynuował malowanie portretów, ale również podejmował się innych tematów, takich jak chociażby sceny religijne i mitologiczne.
Twórczość, styl malarski i obrazy olejne
Van Dyck był mistrzem pod wieloma względami, w tym także światłocienia. Jego portrety charakteryzują się delikatnymi przejściami tonalnymi i niezwykle miękką, rozmytą linią. Artysta używał również bogatej palety kolorów, wszystko po to, aby nadać swoim obrazom olejnym efekt blasku i zdecydowanej elegancji.
Najważniejsze dzieła twego malarza to między innymi:
- Portret kardynała Bentivoglio (1622)
- Portret rodziny Lomellinich (1623)
- Portret króla Karola I Stuarta (1635)
- Trzej młodzi ludzie (1633)
- Sąd Parysa (1630)
Twórczość van Dycka wywarła ogromny wpływ na rozwój malarstwa portretowego w Europie. Jego styl został podchwycony przez wielu innych artystów, w tym przez Nicolasa Poussina, Diego Velázqueza i Rembrandta.
Portrety van Dycka były niezwykle często wykorzystywane jako forma reprezentowania obecnej władzy. Artysta malował władców, przedstawicieli arystokracji i pozostałe prominentne osobistości w taki sposób, żeby utrwalić ich status i prestiż w świadomości społeczeństwa.
Warto wspomnieć, że Antoon van Dyck robił co w jego mocy, aby uchwycić nieco psychologii portretowanych. Jego dzieła z tego względu są pełne emocji i wyrazu, co odzwierciedla się rzecz jasna na twarzach modeli. Artysta był w stanie pokazać złożoność ludzkich charakterów, zarówno w kontekście pozytywnych, jak i negatywnych cech.
Wpływ Rubensa na van Dycka
Peter Paul Rubens miał duży wpływ na twórczość van Dycka. Jest to zauważalne w wielu aspektach jego artystycznej działalności. Przede wszystkim Antoon van Dyck przejął od Rubensa zamiłowanie do malowania ogromnych, niesamowicie dynamicznych kompozycji. Jego obrazy są dzięki temu zazwyczaj pełne ruchu i — co również ważne — dramatyzmu. Doskonałym przykładem tego zjawiska jest portret króla Karola I Stuarta (1635), na którym malarz zaprezentował władcę w pełnej majestatu pozie, z dłońmi złożonymi dumnie na piersi.
Po drugie, van Dyck podobnie jak Rubens chętnie uciekał się do żywych kolorów. Jego dzieła są często pełne intensywnych barw, które zdecydowanie przyciągają uwagę widza. Można to dostrzec choćby w portrecie kardynała Bentivoglio (1622), gdzie artysta przedstawił go w bogatych szatach, otoczonego kwiatami i owocami.
Po trzecie, van Dyck nie zapominał, aby uwieczniać wyrazistą gestykulację modeli. Malował on ludzie tak, aby zwracać uwagę na ich emocje i uczucia. Da się to zaobserwować na portrecie rodziny Lomellinich (1623), tam to przede wszystkim pozy wyrażają indywidualne osobowości sportretowanych osób.
Należy jednak podkreślić, że van Dyck nie był jedynie kopistą Rubensa. Te niesamowicie uzdolniony malarz potrafił przekształcić wpływy swojego mistrza tak, by uzyskać własny, oryginalny styl.
Van Dyck zmarł w Londynie w 1641 roku. Miał wówczas zaledwie 42 lat. Całość jego twórczości wywarła potężny wpływ na rozwój malarstwa portretowego w Europie.
